“Het belang van vakmanschap is evidenter dan ooit! We staan voor hele belangrijke maatschappelijke uitdagingen zoals de energietransitie, woningmarkt, digitalisering en stikstofcrisis. Twee vitale sectoren steken er bovenuit en zijn cruciaal: techniek en zorg. Daar zijn de tekorten het hoogst, hoewel andere beroepen zoals bakkers en beveiligers uiteraard ook belangrijk zijn als het gaat om een vakbekwaam Nederland”. Dit zegt Claudia Reiner, duovoorzitter SBB.
Als oorzaak van deze tekorten wijst ze op een ‘diepgeworteld’ probleem én geeft een oplossing. “Ouders denken nog steeds in termen als ‘hoger’ en ‘lager’ onderwijs, maar we zijn bezig dit ‘format’ te kantelen. Campagnes en rolmodellen van de sectoren veranderen die beeldvorming en minister Robbert Dijkgraaf brengt met z’n waaiergedachte een beweging op gang. Ook is hij bezig met de emancipatie van het mbo. Daar ligt de sleutel om het beroepsonderwijs gelijkwaardig te laten zijn aan theoretisch onderwijs.“
Iedereen is een maker
De duovoorzitter van de SBB vindt dat de waardering voor praktijkleren inmiddels via media positiever aandacht krijgt. “Omdat een beroepsopleiding goed past bij jongeren die minder focus, een korte spanningsboog hebben, op hun tenen lopen of door de Covid-periode een achterstand hebben opgelopen, zien zij en hun ouders de voordelen van deze leerweg. Bovendien wordt het mooie van het beroep meer belicht , dat er toekomstmogelijkheden zijn en dat je niet uitgeleerd bent.”
“Eigenlijk schuilt in iedereen een maker|”, zegt Claudia Reiner. “Vakwedstrijden bieden jongeren een podium dit te tonen. Dit soort events moeten in de schijnwerper komen, zodat het een inspiratiebron voor jongeren en hun ouders is. Het is een opstapje naar de 250.000 leerbedrijven en 375.000 stageplekken die we hebben. Daar ligt onze verantwoordelijkheid jongeren in het ontwikkelen van hun skills en sociale vorming te begeleiden. Een goed samenspel tussen bedrijven en onderwijs is hiervoor nodig om zo een robuuste beroepskolom te bouwen.
In dat samenspel kunnen bedrijven in de aanloop naar vakwedstrijden jongeren maximaal begeleiden bij het voorbereiden en ontwikkelen van vaardigheden. Het netwerk rondom vakwedstrijden kan hiervoor nog groter worden. Daar wil de SBB met haar infrastructuur een stevige aanjaagrol pakken: bedrijven, ambassadeurs en rolmodellen in de regio stimuleren mee te werken. Zeker als we het als platform zichtbaarder en toekomstbestendig willen laten zijn. Scholen kunnen tegelijkertijd ook bedrijven in hun regio meer committeren aan hun vakwedstrijden en deelnemers.”
Champions league
Claudia Reiner voorziet een grotere rol die partijen hebben in de promotie en waardering voor het vakmanschap. “Naast publicitaire aandacht kunnen beleidsmakers in de publiek-private samenwerking tussen overheid, onderwijs en bedrijfsleven de excellente waardering voor vakmanschap en flexibilisering van het mbo uitbouwen. Want om van ‘keukendivisie naar champions league’ te komen, moet je met z’n allen een stevige ambitie hebben. Uiteindelijk hebben alle sectoren een enorm belang, omdat het arbeidsmarktvraagstuk een structureel probleem is. Dat is vandaag en morgen nog niet opgelost, dus is er nut en noodzaak dit met elkaar te doen.”
Tenslotte bemerkt Claudia Reiner in haar eigen bedrijf tot haar verbazing hoe weinig vaktrots jonge vakmensen soms hebben. “Als ze bij ons binnenkomen brengen wij hen dit eerst bij. De vraag die we hen voorleggen is: ‘Weet je wel hoe betekenisvol jouw beroep is en hoe belangrijk jouw keuze is voor de maatschappij?’. Dit moeten ze gewoon gaan voelen en uitdragen. Als dit tussen de oren zit, en daar horen vakwedstrijden ook bij, kunnen ze zich in lengte der jaren makkelijker ontwikkelen en een gegarandeerde plek op de arbeidsmarkt houden. Het helpt als we (v)mbo’ers een extra zetje geven en laten zien dat ze een kansrijke route hebben”.
Claudia Reiner, duovoorzitter SBB, 2021 -nu
directeur technisch installatiebedrijf Caris &Reiner BV, 2001-nu
diverse bestuursfuncties in brancheorganisaties in de techniek, 2008- nu